Verslag lezing ‘Leer effectief en kwalitatief samenwerken in het sociaal domein’

Nieuw in 2016 is dat de BvK lezingen organiseert aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN). Op 21 juni 2016 was de eerste lezing. Steef Peters, directeur van de HeijtingWeertsGroep nam ongeveer 30 enthousiaste klantmanagers mee in een inspirerende lezing over effectief en kwalitatief samenwerken in het sociaal domein.

Samenwerken algemeen

Steef begint met de stelling dat samenwerken lastig is. Bij samenwerken is het van groot belang dat een groep mensen hetzelfde doel heeft. Dit doel dient hoger te zijn dan bijvoorbeeld het halen van uitstroomcijfers. Samenwerken vanuit een doel, is de basis van organiseren. Ondanks dat wij, als mensen, allemaal dezelfde woorden gebruiken, bedoelen we vaak wat anders met dezelfde woorden. Dit maakt het lastig communiceren en helemaal moeilijk om een gezamenlijk doel voor ogen te hebben.

Samenwerken met andere uitvoerende professionals

Uitvoerende professionals worden gekenmerkt doordat ze een gezamenlijk doel hebben, dezelfde normen en waarden kennen en daarnaast een netwerk vormen. In het informele netwerk worden vaak al zaken besproken, voordat ze in het formele netwerk met bijvoorbeeld een manager besproken worden. Dit bemoeilijkt de communicatie tussen de twee lagen. Iets wat ook van groot belang is bij samenwerken is elkaars waarheid kennen, deze verschilt per mens.  Door de waarom vraag te stellen, kun je iemands waarheid achterhalen, zoals waarom gebeurt dit zo? Om dit te kunnen doen is het van belang dat je een vertrouwensband opbouwt met iemand. We leren namelijk van elkaars gedrag en dit gedrag accepteren we als de norm. Door te weinig waarom te vragen, worden werkwijzen geautomatiseerd. Bij een organisatie waar een verloop van 10% tot 15% is in personeel, is het volledige personeelsbestand in 7 jaar vervangen. Na 7 jaar is er dus niemand meer die weet waarom iets gebeurt, dit doen we gewoon zo.

Samenwerken met managers

Voor managers geldt hetzelfde gedrag, echter dan op het vlak van processen en efficiency. Om de efficiency te vergroten worden steeds meer processen gestandaardiseerd, hierdoor worden wij als uitvoerende professional gedwongen om mensen steeds meer in hokjes te plaatsen in plaats van maatwerk te leveren. Dit maakt het lastiger om tot een juiste en objectieve diagnose te komen. Door de verschillende belangen tussen managers en uitvoerende professionals hebben wij verschillende waarden, deze delen we vaak niet met elkaar. Dit resulteert in onduidelijkheid en stress. De uitvoerende professional heeft behoefte aan of regels van bovenaf of helderheid over de vrijheid waarin we mogen handel en de steun die we hierbij krijgen. Om de onvrede tussen de lagen weg te nemen is het van belang om elkaars waarheid te onderzoeken, bespreek problemen vanuit beide waarheden.

Samenwerken met externe organisaties

Als het gaat om samenwerking met andere organisaties, loopt de uitvoerende professional vaak tegen reeds ingekochte partners aan. De afdeling  Inkoop heeft als doel om zo efficiënt mogelijk in te kopen en kijkt naar individuele gevallen, zij hebben dus ook een andere waarheid dan de uitvoerende professional.
Wat de samenwerking vaak ook bemoeilijkt is dat afspraken gemaakt worden tussen de managementlagen, waar de uitvoerende laag daadwerkelijk moet samenwerken. Er wordt te weinig gewerkt aan het opbouwen van een vertrouwensband tussen de uitvoerende lagen van de verschillende instellingen. Wanneer je een situatie wilt veranderen zijn de volgende punten van belang:

  • zorg dat je dezelfde waarden krijgt
  • vertrouw elkaar echt
  • geef mensen eigen verantwoordelijkheid
  • functioneer in een team en niet als individu

Conclusie

Om beter te kunnen samenwerken is het van belang om elkaars waarheid te ontdekken, waarom doen we dingen zoals we doen? Daarnaast is het creëren van vertrouwen en samen als verschillende partijen een netwerk opbouwen, de basis van een goede samenwerking.