Cursus privacy in het sociaal domein

De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) schetst het algemene kader over hoe om te gaan met de verwerking van persoonsgegevens. De Wbp is de uitwerking van het grondrecht op privacy dat iedereen toekomt. Voor sommige sectoren geldt naast de Wbp ook specifieke wetgeving. Zo zijn in de Wmo 2015 en de Jeugdwet regels opgenomen met betrekking tot de privacy. Daarnaast treedt in mei 2018 de Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)  in werking. Deze verordening werkt rechtstreeks door in Nederland.

Gemeenten hebben sinds de decentralisaties van 2015 meer verantwoordelijkheden gekregen binnen het sociaal domein, onder andere op het gebied van de jeugdhulp en de Wmo 2015. Doel van deze decentralisatie is onder andere een betere integrale samenwerking door professionals.

De behoefte aan gegevens(uitwisseling) in dit verband staat soms op gespannen voet met de Wbp en de (aanstaande) AVG.

In de discussie rondom privacy wordt het of/of argument graag en veel toegepast. Een gemeente kiest voor integraal werken óf de gemeente houdt zich aan de privacywetgeving. Deze tegenstelling zet de discussie meteen op scherp. Hoe integraler je werkt, hoe meer borging er in de processen nodig is met betrekking tot privacy. Professionals in bijvoorbeeld een sociaal team zullen moeten afwegen wanneer welke persoonsgegevens nodig zijn voor de dienst of hulpverlening en jegens de burger transparant moeten zijn over die gegevens. Het beroepsgeheim dat geldt voor veel professionals (onder andere in de gezondheidszorg en de hulpverlening) is hierbij een factor van betekenis.

Privacy is, naast een juridische kwestie, ook een kwestie van organisatie en vooral ook van gedrag en cultuur.

Inhoud
De Cursus privacy in het sociaal domein begint met een korte schets van de Wbp, de achtergrond van deze wet en de AVG. Vervolgens wordt uitgebreid ingegaan op de consequenties voor het omgaan met persoonsgegevens binnen het sociaal domein – in het bijzonder met betrekking tot de Wmo 2015 en de Jeugdwet – en bij domein overstijgende dienstverlening. Daarbij komt met name het spanningsveld aan de orde dat bestaat tussen enerzijds de grote behoefte aan gegevens van en over de burger en de wettelijke plicht van de burger om gegevens te verstrekken en anderzijds het (wettelijke) verbod bepaalde gegevens op te vragen of te bewaren. Wat mag wel en wat mag niet?

We besteden hierbij aandacht aan onder andere de volgende onderwerpen:

- de algemene uitgangspunten van de privacywetgeving;
- de (aanstaande) veranderingen als gevolg van de AVG;
- de wettelijke kaders binnen de Wmo 2015 en de Jeugdwet;
- het beroepsgeheim;
- de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling;
- hoe verhoudt integraal werken zich met het voldoende rekening houden met de privacy?
- de ‘do’s en don’ts’ rond gegevensuitvraag en -uitwisseling bij integraal werken;
- hoe dubbele uitvraag te voorkomen?
- wat zijn de risico’s?
- hoe blijft alles werkbaar?

Materiaal
Het materiaal bestaat uit een cursusmap en de Wettenbundel privacy en gegevensbescherming (een uitgave van De Langhenkel Groep).

Leerdoelen

Het doel van de Cursus privacy in het sociaal domein is om de deelnemers gedegen kennis over de regels inzake gegevensverwerking en privacy te geven, zodat ze hier in hun uitvoeringspraktijk rekening mee kunnen houden.